Áp lực đi thuê mặt bằng

Bà Mỹ Vân (45 tuổi, quê Gia Lai) kinh doanh thực phẩm trong một con hẻm trên đường Ung Văn Khiêm (phường Thạnh Mỹ Tây, TPHCM). Dù chỉ nhập rau củ, hải sản từ các vùng lân cận về bán, cửa hàng của bà vẫn cần mặt bằng đủ rộng để tập kết hàng, phân loại, đóng gói và bảo quản trong tủ đông, thậm chí sơ chế theo yêu cầu của khách.

Vì vậy, bà chấp nhận thuê một căn nhà phố với giá 15 triệu đồng/tháng làm nơi kinh doanh. Mỗi ngày, vừa mở cửa buôn bán, bà lại phải tính toán cách xoay sở để trả gần 500.000 đồng tiền thuê mặt bằng. Dù vậy, bà vẫn cho rằng mức giá này là “may mắn”, bởi các căn nhà xung quanh thường có giá 18-20 triệu đồng/tháng.

Thế nhưng từ đầu năm nay, lượng khách giảm rõ rệt. Có ngày doanh thu không đủ bù chi phí thuê nhà, chưa kể tiền công lao động, vận chuyển và các khoản thuế. “Nhiều hôm bán từ sáng đến tối mà không lời được đồng nào, chỉ đủ trả tiền mặt bằng”, bà chia sẻ.

Trước áp lực tài chính ngày càng lớn, bà Mỹ Vân quyết định đóng cửa điểm bán cũ và chuyển toàn bộ cửa hàng về khu Bình Quới (Thanh Đa cũ). Trên khu đất nông nghiệp rộng 1.000m2, bà thuê lại một căn nhà lá dựng sẵn, có đầy đủ điện nước để tiếp tục kinh doanh.

Không gian rộng rãi giúp nhân viên dễ dàng sơ chế thực phẩm, tập kết thùng cá, mực mà không phải luồn lách trong hẻm chật chội. Quan trọng hơn, chi phí mặt bằng giảm xuống còn 7 triệu đồng/tháng, giúp bà Vân phần nào giảm bớt áp lực gánh nặng tài chính.

Trên thực tế, trường hợp “trốn chạy” khỏi những mặt bằng giá cao như bà Mỹ Vân không phải cá biệt. Nhiều hộ kinh doanh và cửa hàng buộc phải tính toán lại bài toán chi phí – mặt bằng trong bối cảnh thị trường liên tục biến động.

Từ sau đại dịch Covid-19, tình trạng mặt bằng bỏ trống, không có khách thuê hoặc người thuê trả mặt bằng ồ ạt xuất hiện trên nhiều tuyến phố tại TPHCM và đến nay vẫn chưa dừng lại. Những tuyến đường từng sầm uất, được xem là “đất vàng” để hiện diện thương hiệu, nay phủ kín biển cho thuê như Cách Mạng Tháng Tám, Lý Tự Trọng, Đồng Khởi, Hai Bà Trưng, Nguyễn Trãi, Nguyễn Đình Chiểu…

Nhiều căn nhà phố bỏ trống suốt vài năm liền nhưng vẫn khó tìm khách thuê mới. Giá rao cho thuê ở các tuyến đường đắt đỏ dao động 200-300 triệu đồng/tháng, tùy diện tích và vị trí.

Riêng trên đường Đồng Khởi – một trong những khu vực trung tâm nhất TPHCM – giá thuê có nơi lên tới 500-600 triệu đồng/tháng. Theo báo cáo của Cushman & Wakefield năm 2024, tuyến đường này nằm trong nhóm có giá thuê mặt bằng cao nhất Việt Nam và đứng thứ 14 toàn cầu.

Cuộc “dịch chuyển” ở cả phía chủ nhà và khách thuê

Lý giải tình trạng mặt bằng bỏ trống ngày càng nhiều trên các tuyến phố, ông Đinh Minh Tuấn – Giám đốc khu vực miền Nam của PropertyGuru Việt Nam – cho rằng dù thị trường tiêu dùng có tín hiệu cải thiện, giá thuê mặt bằng lại gần như không biến động. Trong khi đó, hoạt động kinh doanh ở khu vực trung tâm vẫn đối mặt nhiều áp lực.

Một trong những nguyên nhân chính là sự thay đổi trong hành vi mua sắm. Người tiêu dùng chuyển dịch sang các khu đô thị tích hợp ở vùng ven – nơi tập trung hệ sinh thái “tất cả trong một” gồm mua sắm, giải trí, ẩm thực. Sự tiện lợi này khiến lượng khách đổ vào khu trung tâm giảm sút.

Bên cạnh đó, hạ tầng giao thông và thiếu chỗ đậu xe tiếp tục là rào cản lớn đối với khách di chuyển bằng ô tô, làm giảm trải nghiệm khi tiếp cận các tuyến phố thương mại truyền thống.

Thị trường còn chịu áp lực từ các trung tâm thương mại quy mô lớn, vốn ngày càng hút khách nhờ đầu tư mạnh vào trải nghiệm và không gian. Sự bùng nổ của thương mại điện tử và các nền tảng bán hàng trực tuyến cũng khiến mô hình kinh doanh mặt bằng nhà phố chịu sức ép lớn.

Đồng quan điểm, chuyên gia Võ Huỳnh Tuấn Kiệt cho biết hành vi mua sắm của người trẻ đang thay đổi mạnh mẽ. Thay vì đến cửa hàng truyền thống, họ ưu tiên trải nghiệm mua sắm tại trung tâm thương mại hoặc chuyển hoàn toàn sang mua hàng trực tuyến. Xu hướng này khiến nhu cầu thuê mặt bằng nhà phố tiếp tục giảm.

Tại các tuyến phố đắt đỏ như Hai Bà Trưng hay Đồng Khởi (TPHCM), việc thuê mặt bằng không còn nhằm tối đa hóa doanh thu. Nhiều doanh nghiệp chọn những vị trí này chủ yếu để xây dựng hiện diện thương hiệu và phục vụ các hoạt động marketing thay vì lợi nhuận trực tiếp.

Một số thương hiệu chấp nhận lỗ tại điểm bán để duy trì hình ảnh. Trong khi đó, các thương hiệu nhỏ chuyển hướng mạnh sang bán hàng trực tuyến để cắt giảm chi phí.

Mặc dù giá thuê mặt bằng trung tâm không tăng từ đầu năm 2024, giá bất động sản lại tiếp tục nhích lên. Theo khảo sát của phóng viên Dân trí, giá nhà riêng trên đường Nguyễn Đình Chiểu tăng 22% lên khoảng 260 triệu đồng/m2, còn đường Cách Mạng Tháng Tám tăng 14%, phổ biến 180 triệu đồng/m2.

Ông Võ Huỳnh Tuấn Kiệt nhìn nhận: Dù nhu cầu thuê giảm, nhiều chủ nhà vẫn không muốn điều chỉnh giá, kỳ vọng giá trị bất động sản sẽ tăng theo thời gian. Sự lệch pha giữa kỳ vọng của chủ sở hữu và khả năng chi trả của người thuê khiến nhiều mặt bằng đẹp rơi vào cảnh bỏ trống kéo dài.

Để thu hút khách thuê, một số chủ nhà bắt đầu áp dụng chính sách linh hoạt như chiết khấu giá thuê trong giai đoạn đầu. Tuy nhiên, các biện pháp này chỉ mang tính tạm thời, chưa xử lý được những điểm nghẽn của thị trường mặt bằng bán lẻ.

Một xu hướng đáng chú ý khác là các thương hiệu F&B – vốn chuộng mặt phố lớn – đang chuyển sang đặt cửa hàng trong trung tâm thương mại để tối ưu dòng vốn lưu động và cải thiện hiệu quả kinh doanh. Mô hình này cho phép doanh nghiệp linh hoạt hơn trong thanh toán, thậm chí có thể áp dụng hình thức chia sẻ doanh thu với chủ mặt bằng.

Viện Kinh tế Tài nguyên và Môi trường TPHCM (IEEr) vừa có văn bản kiến nghị việc xây dựng bảng giá đất phải đảm bảo nguyên tắc ổn định, phù hợp với thực tiễn đời sống nhân dân và áp dụng hệ số K để xác định giá đất.

Theo Viện này, bảng giá đất của 3 địa phương tại TPHCM trước sáp nhập là cơ sở phù hợp để nhân với hệ số điều chỉnh giá đất (hệ số K), từ đó xây dựng bảng giá đất lần đầu áp dụng trên toàn thành phố kể từ ngày 1/1/2026.

Viện IEEr cho rằng, nếu xây dựng bảng giá đất theo giá thị trường để làm “giá gốc”, rồi tiếp tục nhân hệ số K, sẽ khiến giá đất bị khuếch đại, làm méo mó thị trường và nghĩa vụ tài chính, đồng thời không đúng tinh thần khoa học của việc áp dụng hệ số K.

Trong khi đó, bảng giá đất áp dụng từ ngày 31/10/2024 tại TPHCM (cũ) đang quá cao, gây nhiều hệ lụy cho doanh nghiệp và người dân. Ngay cả cơ quan quản lý Nhà nước cũng gặp khó khăn trong việc giải quyết thủ tục tính tiền sử dụng đất.

Đơn vị này chỉ ra rằng thu nhập bình quân quốc gia hiện chỉ đạt 8,2 triệu đồng/tháng, trong khi giá đất tăng quá nhanh, vượt xa mức thu nhập của người dân, khiến khó khăn chồng chất. Nhà ở xã hội hiện có giá lên tới 1,2 tỷ đồng/căn 2 phòng ngủ, khiến người lao động nghèo phải mất 38 năm tích lũy mới có khả năng mua.

Do đó, IEEr cho rằng việc xây dựng bảng giá đất mới không nên tiếp tục làm theo cách cũ, mà cần tuân thủ chỉ đạo của Bộ Chính trị và hướng dẫn của Bộ Tài chính về áp dụng hệ số K trong xây dựng bảng giá đất.

Bộ Chính trị đã định hướng việc xây dựng bảng giá đất dựa trên bảng giá cơ sở nhân với hệ số K, áp dụng từ ngày 1/1/2026, nhằm góp phần ổn định thị trường bất động sản và đáp ứng nhu cầu nhà ở xã hội cho người lao động.

Viện IEEr kiến nghị TPHCM xây dựng bảng giá đất dựa trên bảng giá đất trước khi Luật Đất đai 2024 có hiệu lực, sau đó nhân với hệ số K để áp dụng cho bảng giá đất mới năm 2026.

Biên độ điều chỉnh hệ số K được đề xuất dao động từ tăng/giảm 20% đến 300%, nhằm ổn định giá thị trường mà không gây lạm phát. Riêng giá đất nông nghiệp trong bảng giá đất phải bằng 30% giá đất ở của cùng một thửa đất.

Khi đi vào vận hành, công trình sẽ xử lý lưu lượng tới 9m³/s, giải quyết nguy cơ ngập úng và nâng cao năng lực thoát nước cho toàn bộ địa bàn phường Phú Thượng, khu đô thị Nam Thăng Long, đồng thời tạo cú hích hạ tầng đột phá cho các dự án trọng điểm đang triển khai tại đây.

Giải quyết tình trạng ngập úng tại khu vực có cộng đồng cư dân quốc tế lớn ở Thủ đô

Khu đô thị Nam Thăng Long hiện là nơi sinh sống của cộng đồng cư dân quốc tế lớn nhất Thủ đô với hơn 10.000 người đến từ hơn 80 quốc gia, đòi hỏi hệ thống hạ tầng phải đồng bộ, an toàn và đáp ứng chuẩn mực sống cao.

Vì vậy, dự án cống xả mới không chỉ mang ý nghĩa kỹ thuật, mà còn là điều kiện nền tảng để bảo toàn giá trị tài sản, bảo đảm an toàn vận hành và duy trì sức hút của một đô thị cao cấp hàng đầu Hà Nội.

Khi bài toán thoát nước được xử lý dứt điểm, chất lượng không gian ở, khả năng di chuyển và chi phí bảo trì hạ tầng đều được cải thiện, đưa khu vực tiến gần hơn tới các mô hình đô thị tiên tiến trên thế giới.

Trong dài hạn, công trình mới sẽ đóng vai trò như một “hệ hạ tầng nền” nâng cao khả năng chống chịu của toàn bộ Tây Hồ Tây – cực tăng trưởng đang định hình rõ nét trên bản đồ Thủ đô.

Tác động lan tỏa: Từ các dự án đang vận hành đến loạt dự án quy mô lớn đang triển khai

Sự kiện khởi công diễn ra đúng thời điểm Nam Thăng Long – Ciputra chứng kiến sự tăng tốc của nhiều dự án quy mô lớn.

Trong đó, nhóm dự án do Sunshine Group phát triển đang tạo dấu ấn nổi bật về quy mô, định vị và tốc độ triển khai, từ chuỗi dự án cao cấp đã vận hành như Sunshine Golden River, Sunshine Riverside, Sunshine City; cho đến những dự án mới.

Tiêu biểu như Noble Crystal Tay Ho WorldHotels Residences, dự án Branded Residences theo hướng 5 sao tại Ciputra với 5 tòa tháp 40 tầng, gần 1.000 căn hộ cao cấp đã cất nóc toà đầu tiên ngày 25/11 (dự kiến bàn giao từ quý II/2027), hay Noble Palace Tay Ho, bộ sưu tập gần 500 dinh thự và shop villas hạng sang đang bước vào giai đoạn hoàn thiện cuối (dự kiến bàn giao từ quý I/2026).

Những cái tên đáng chú ý khác có Sunshine Empire, khu phức hợp lớn bậc nhất Hà Nội với trung tâm tài chính, trung tâm R&D công nghệ AI, hệ thống căn hộ dịch vụ cao cấp cùng khách sạn quốc tế.

Và đặc biệt Noble Westlake, dự án theo chuẩn 6 sao chuẩn bị được Sunshine Group ra mắt, dự kiến nâng tầm chuẩn sống của toàn khu vực trong thời gian tới.

Phạm vi hưởng lợi từ dự án thoát nước không chỉ giới hạn trong ranh giới Nam Thăng Long – Ciputra.

Khi hệ thống đi vào vận hành, các khu vực lân cận như Phú Thượng, Đông Ngạc, cùng nhiều công trình trọng điểm trên trục Võ Chí Công, điển hình như Khu Liên cơ Võ Chí Công, Lotte Mall… cũng sẽ được tăng cường năng lực tiêu thoát nước, ổn định vận hành trong mùa mưa bão.

Sự nâng cấp đồng bộ này góp phần tạo nền tảng hạ tầng vững chắc hơn cho toàn bộ khu vực, củng cố sức hấp dẫn của Nam Thăng Long – Ciputra và gia tăng sức bật cho cực tăng trưởng Tây Hồ Tây, nơi đang định hình những chuẩn sống quốc tế mới của Thủ đô giai đoạn 2025-2030.

Những ngày qua, trên các trang mạng xã hội và diễn đàn đông thành viên về bất động sản tại Nghệ An đăng tải thông tin về đấu giá quyền sử dụng đất tại khu quy hoạch Đồng Màu, xã Đô Lương.

Đáng chú ý là lô đất kí hiệu P14, diện tích 293,2m2 được thông báo giá khởi điểm 12,3 tỷ đồng, cao nhất trong số 21 lô đất thuộc vùng quy hoạch được đưa ra đấu giá. Lô đất có giá khởi điểm cao thứ 2 (ký hiệu P13) diện tích 251,5m2, giá khởi điểm hơn 10,5 tỷ đồng.

Việc lô đất ở xã đồng bằng, cách trung tâm tỉnh Nghệ An gần 60km có giá khởi điểm đến hơn 12 tỷ đồng khiến người dân cảm thấy rất khó tin.

Anh Nguyễn Hồng Quân, hoạt động trong lĩnh vực bất động sản tại Nghệ An cho biết, bản thân chưa trực tiếp có mặt tại khu quy hoạch Đồng Màu nhưng khá “choáng” với mức giá được thông báo.

“Với hơn 12,3 tỷ đồng, người có nhu cầu về nhà ở có thể cân nhắc mua 2 căn hộ diện tích từ 80m2 đến 110m2 tại dự án đô thị hiện đại phía Đông thành phố Vinh cũ hoặc hơn 2 căn hộ tại khu đô thị Vsip Nghệ An”, anh Quân thông tin.

Một nhà đầu tư bất động sản tại Nghệ An khác lại cho rằng khó để đánh, so sánh mức giá đất tại các khu vực khác nhau.

“Giá của một lô đất được quyết định bởi các yếu tố vị trí lô đất, phong thủy và tính thương mại. Bên cạnh đó, thời gian qua, giá đất ở đã được nhà nước điều chỉnh theo hướng tiệm cận với giá thị trường, do đó các lô đất có vị trí đẹp, thuận tiện cho việc kinh doanh buôn bán sẽ có giá cao hơn là điều dễ hiểu”, nhà đầu tư này cho biết.

Ngày 24/11, ông Nguyễn Quốc Cường, Phó Chủ tịch UBND xã Đô Lương, xác nhận thông tin lô đất có giá khởi điểm 12,3 tỷ đồng là đúng. Đây là lô đất nằm trong vùng quy hoạch Đồng Màu, thuộc xóm Phú Đình Yên Sơn (xã Yên Sơn cũ), nay là xã Đô Lương.

Sẽ có 21 lô đất từ 113m2 đến 293m2 thuộc vùng quy hoạch Đồng Màu được đưa ra đấu giá với tổng giá khởi điểm hơn 94,2 tỷ đồng.

Lô đất có giá thấp nhất là 14,5 triệu đồng/m2. Có 2 lô đất giá 40 triệu đồng/m2, một lô đất giá 38,5 triệu đồng/m2 và 4 lô đất giá 35 triệu đồng/m2.

“Lô đất kí hiệu P13 và P14 có diện tích rộng (251,5m2 và 293,2m2) là lô góc, vị trí đắc địa nên giá khởi điểm cao hơn”, ông Cường thông tin.

UBND xã Đô Lương đang phối hợp Trung tâm dịch vụ đấu giá tài sản Nghệ An thực hiện các bước quy trình đấu giá lô đất nêu trên.

Hồ sơ đấu giá đất vùng quy hoạch Đồng Màu sẽ được mở bán từ 7h30 ngày 21/11 đến 17h ngày 10/12 tại Trung tâm dịch vụ đấu giá tài sản Nghệ An.

Thời gian nhận hồ sơ tham gia đấu giá tại UBND xã Đô Lương sẽ kéo dài đến 11h30 ngày 11/12.

Phiên đấu giá lô đất quy hoạch Đồng Màu sẽ được tổ chức vào 8h ngày 16/12, tại trung tâm hội nghị xã Đô Lương. Người tham gia đấu giá thực hiện đấu giá bằng bỏ phiếu gián tiếp theo phương thức trả giá lên.

Vùng quy hoạch Đồng Màu thuộc xóm Phú Đình Yên Sơn gần quốc lộ 7, quốc lộ 15, gần UBND xã Đô Lương, được xây dựng hệ thống hạ tầng đồng bộ, hiện đại.